Жаңалықтар

Желілік «Абай мектептерінің» 10-11-сыныптарына арналған «Қазақ тілі» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде)

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің

2020 жылғы «27» қарашадағы
№ 496  бұйрығына 9-қосымша

 

Қазақстан Республикасы

Білім және ғылым министрінің

2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына 392-1қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік «Абай мектептерінің» 10-11-сыныптарына арналған «Қазақ тілі» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде)

 1-тарау. Жалпы ережелер

  1. Оқу бағдарламасы «Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы
    № 604бұйрығына(Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17669 болып тіркелген) сәйкес әзірленген.
  2. Қазақ тілі пәнін оқыту мақсаты – мемлекеттік тілді қадірлейтін, қоғамдық мәнін түсінетін тұлға қалыптастыру, қазақ әдеби тілі нормаларын сақтап, дұрыс қолдана білуге, шығармашылыққа үйретуге, ең бастысы, орта мектепке сай лингвистикалық білім беру.
  3. «Қазақ тілі» оқу пәнін тереңдетіп оқытудың негізгі міндеттері:

1) қазақ тілін Қазақстан Республикасының аумағында қоғамның барлық салаларында еркін қолдана білуі үшін білім алушының коммуникативтік дағдыларын жетілдіру, еркін сөйлеуге және сауатты жазуға үйрету;

2) мәтіннің типтерін, стилін, жанрын тану үшін мәтінді құрайтын барлық тілдік құралдарды: синтаксистік құрылымдарды, лексикалық бірліктерді, сөздің дыбыстық және морфемдік құрамын тануға үйрету;

3) ауызша және жазбаша мәтінтудыру дағдыларын жетілдіру үшін орфоэпия және орфография нормаларын білу, сөйлеу мәдениетін және шешендік өнерді меңгеру, түрлі стильдер мен жанрларда мәтінтудыру тәсілдерін жетілдіру.

2-тарау. «Қазақ тілі» пәнінің мазмұнын ұйымдастыру

 «Қазақ тілі» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 10-сынып – аптасына4сағат, оқу жылында – 136сағат;

2) 11-сынып – аптасына 4сағат, оқу жылында– 136сағат.

Оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі «Қазақстан Республикасындағы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы8 қарашадағы № 500 бұйрығымен бекітілген үлгілік оқу жоспарына тәуелді.

  1. Оқу мақсаттары қазақ тілін ғылыми пән ретінде оқитын білім алушыларға мәтінтану мен мәтінтудыру дағдыларын жетілдіру арқылы өмірге қажет функционалды білім беруді көздейді. Мұның өзі орта мектеп деңгейіне сай лингвистикалық білім алуға негізделеді. Оқу мазмұны 3 бөлімнен тұрады:

1) мәтінтану тыңдау және оқу арқылы мәтіннің мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша ойды таба білу, мәтін бойынша сұрақтар құрастыра білу, әртүрлі ресурс көздерінен қажетті ақпаратты алумен қатармәтіннің стилі мен жанрын, мәтіннің типтерін және әр типке тиісті қолданылатын тілдік құралдарын ажырата білуден тұрады;

2) мәтінтудырумәтіннің мазмұнын айту кезінде орфоэпиялық нормаларды сақтаудан бастап, тіл мәдениетінің талаптарын орындай отырып, шешен сөйлеу деңгейіне жетуді көздейді. Орфографияжәне пунктуация талаптарын сақтай отырып, барлық стильдер мен жанрларда мәтін жаза алу арқылы мәтінтудыру дағдысын жетілдіруді көздейді;

3) әдеби тіл нормалары айту және жазу әрекеті кезінде лексика-грамматикалық нормаларды, оның ережелерін және ерекшеліктерін қатаң сақтауды үйретуді көздейді.

  1. «Мәтінтану»бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) мәтіннің мазмұнын тану;

2) мәтіннің стилі мен жанрын тану.

  1. «Мәтінтудыру» бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) ауызекі сөйлеу және көркем әдебиет стильдерінде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру;

2) ресми іс-қағаздары стилінде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру;

3) публицистикалық стильде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру;

4) ғылыми стильде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру.

  1. «Әдеби тіл нормаларын сақтау» бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:

1) лексика-грамматикалық норма;

2) айтылым-жазылым нормалары (орфография, орфоэпия, пунтуация).

  1. 10-сыныпқа арналған «Қазақ тілі» пәнінің базалық білім мазмұны:

1) мәтінтану:

мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, талқылау сұрақтары арқылы ақпаратты анықтау, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, графиктік мәтіндерді талдау, қорытынды жасау, мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді анықтау, әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын анықтау;әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін ажырату;

2) мәтінтудыру:

көркем мәтін стилінің талаптарын сақтап, күрделі жоспар бойынша берілген тақырыпта шығарма жазу; көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру;ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын игеру;сәлемдесу, қарату, танысу, өтініш айту, рұқсат сұрау, шақыру, кешірім сұрау, алғыс айту, қоштасу кезінде ұлттық этикет талаптарын сақтау;өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын білу; іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін игеру; ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды қалыптастыру; публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын қалыптастыру: тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын қалыптастыру;қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын қалыптастыру;ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын қалыптастыру;

3) әдеби тіл нормаларын сақтау:

лексика-грамматикалық норма:дыбыстың жіктелімін, жасалуын, буын түрлерін, буын үндесімін, тасымал тәртібін, сөйлеудегі ырғақты топтарды, сөз ішіндегі және сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді, интонацияның құрамдас бөліктерін анықтау, фонетика-фонологиялық талдау жасау; сөздердің тура, туынды мағынасын, тіркесу сипатын, қолданылу аясы мен стильдік қызметін көрсете отырып, толық лексикалық талдау жасау;сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып,сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау;

орфографиялық норма: қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау;

орфоэпиялық норма: айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын орнықтыру;

пунктуациялық норма: жазбаша мәтін тудыру кезінде сөйлем ішіндегі және сөйлем соңындағы тыныс белгілерді қоюдағы ұстанымдарды (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сақтай білу.

  1. 11-сыныпқа арналған «Қазақ тілі» пәнінің базалық білім мазмұны:

1) мәтінтану:

мәтін үзінділері бойынша қорытынды жасау, проблемалық сұрақтар арқылы ақпаратты анықтау, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, редакциялау, әртүрлі формадағы мәтіндерді талдау, баға беру, кең көлемді мәтіндердегі көтерілген мәселе мен мақсатты аудиториясын талдау, мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру; әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын салыстыру;әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін салыстыру;

2) мәтінтудыру:

күрделі жоспар бойынша берілген талаптарға шығарма жазу кезінде жоспар жүйесін сақтау және шығарманы дұрыс қорытындылау; көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын жетілдіру;ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын жетілдіру;әлеуметтік-тұрмыстық қатынас (тілек айту, бата беру, құттықтау, көңіл айту, қолдау көрсету) кезінде ұлттық тілде қалыптасқан шаблондарды сақтау;өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын жетілдіру; іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін жетілдіру;ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды жетілдіру; публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын дамыту: тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын жетілдіру;қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын жетілдіру;ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын жетілдіру;

3) әдеби тіл нормаларын сақтау:

лексика-грамматикалық норма: әр стильге тән лексика-грамматикалық ерекшеліктерді анықтай отырып, сөйлемдерді фонологиялық-ырғақтық топтарға бөліп, айтылуы бойынша өрнектеп, ішіндегі дыбыстық өзгерістерді анықтау; мәтіннің стилін, жанрын, қолдану аясын, лексика-грамматикалық ерекшеліктерін көрсетіп, ондағы сөздерге толық лексикалық талдау жасау;

сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау;

орфографиялық норма: қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің игерілген/игерілмеген кірме сөздер мен бейімдеу сөздердің емлесін білу;

орфоэпиялық норма: айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді, ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру;

пунктуациялық норма: сөйлем соңында, сөйлем ішінде қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді пунктуациялық ұстанымдарға (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сай қоя білу.

3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

  1. Бағдарламада «оқыту мақсаттары» сандардан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші, үшінші сандар бөлім менбөлімше, төртінші сан бөлімшедегі оқыту мақсатының реттік санын көрсетеді. 10.1.2.1 кодында: «10» – сынып, «1.2» – бөлім мен бөлімше,
    «1» – оқыту мақсатының реттік саны.
  2. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген.

 

1) Мәтінтану
Білім алушы:
  10-сынып 11-сынып
1. Мәтін мазмұнын тану 10.1.1.1мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, ойды жалғастыру 11.1.1.1 мәтін бойынша өз көзқарастарын айту, өз көзқарастарын дәлелдеу үшін дұрыс қорытынды шығару
10.1.1.2мәтіннен автор позициясын және жалпы ақпаратты талқылау сұрақтары арқылы анықтау 11.1.1.2оқиғалар, идеялар, құндылықтар, деректер арасындағы байланысты проблемалық сұрақтар арқылы анықтау
10.1.1.3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат  берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу 11.1.1.3ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, редакциялау
10.1.1.4әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді талдау 11.1.1.4әртүрлі формадағы мәтіндердегі оқиғалар мен құбылыстардың уақытша және себеп-салдарлық өзара байланысын анықтау
10.1.1.5мәтіндегі қорытынды бөлімнің орнына өз біліміне сүйеніп қорытынды жасау 11.1.1.5мәтінде көтерілген мәселенің (саяси-қоғамдық, тәрбиелік) маңыздылығын анықтап, баға беру
2. Мәтіннің стилі мен жанрын тану 10.1.2.1мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді анықтау 11.1.2.1мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру
10.1.2.2әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын анықтау 11.1.2.2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын салыстыру
10.1.2.3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін ажырату 11.1.2.3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін салыстыру
2) Мәтінтудыру
1) Ауызекі сөйлеу және көркем әдебиет стильдерінде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру 10.2.1.1 көркем мәтін стилінің талаптарын сақтап, күрделі жоспар бойынша берілген тақырыпта шығарма жазу 11.2.1.1күрделі жоспар бойынша берілген талаптарға шығарма жазу кезінде жоспар жүйесін сақтау және шығарманы дұрыс қорытындылау
10.2.1.2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру 11.2.1.2көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын жетілдіру
10.2.1.3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын игеру 11.2.1.3  ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларынжетілдіру
10.2.1.4сәлемдесу, қарату, танысу, өтініш айту, рұқсат сұрау, шақыру, кешірім сұрау, алғыс айту, қоштасу кезінде ұлттық этикет талаптарын сақтау 11.2.1.4әлеуметтік-тұрмыстық қатынас (тілек айту, бата беру, құттықтау, көңіл айту, қолдау көрсету және т.б.) кезінде ұлттық тілде қалыптасқан шаблондарды сақтау
10.2.1.5 өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын білу 11.2.1.5өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын жетілдіру
2) Ресми іс-қағаздар стилінде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру 10.2.2.1 іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін игеру 11.2.2.1 іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін жетілдіру
10.2.2.2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды қалыптастыру 11.2.2.2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды жетілдіру
3) Публицистикалық стильде айтылым,жазылым дағдыларын жетілдіру 10.2.3.1 публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын қалыптастыру, тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын қалыптастыру 11.2.3.1 публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын дамыту, тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын жетілдіру
10.2.3.2 қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын қалыптастыру 11.2.3.2 қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын жетілдіру
4) Ғылыми стильде айтылым, жазылым дағдыларын жетілдіру 10.2.4.1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын қалыптастыру 11.2.4.1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын жетілдіру
1) Әдеби тіл нормаларын сақтау

1) Лексика-грамматикалық норма

 

10.3.1.1 дыбыстың жіктелімін, жасалуын, буын түрлерін, буын үндесімін, тасымал тәртібін, сөйлеудегі ырғақты топтарды, сөз ішіндегі және сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді, интонацияның құрамдас бөліктерін анықтау, фонетика-фонологиялық талдау жасау 11.3.1.1 әр стильге тән лексика-грамматикалық ерекшеліктерді анықтай отырып, сөйлемдерді фонологиялық- ырғақтық топтарға бөліп, айтылуы бойынша өрнектеп, ішіндегі дыбыстық өзгерістерді анықтау
10.3.1.2 сөздердің тура, туынды мағынасын, тіркесу сипатын, қолданылу аясы мен стильдік қызметін көрсете отырып, толық лексикалық талдау жасау 11.3.1.2 мәтіннің стилін, жанрын, қолдану аясын, лексика-грамматикалық ерекшеліктерін көрсетіп, ондағы сөздерге толық лексикалық талдау жасау
10.3.1.3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау 11.3.1.3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
2)Айтылым-жазылым нормалары 10.3.2.1 қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау 11.3.2.1 қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің, игерілген/игерілмеген кірме сөздердің емлесін білу
10.3.2.2 жазбаша мәтін тудыру кезінде сөйлем ішіндегі және сөйлем соңындағы тыныс белгілерді қоюдағы ұстанымдарды (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сақтай білу 11.3.2.2 сөйлем соңында, сөйлем ішінде қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді пунктуациялық ұстанымдарға (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сай қоя білу
10.3.2.3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын орнықтыру 11.3.2.3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру
  1. Осы оқу бағдарламасы жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі менәдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік «Абай мектептерінің»10-11-сыныптарына арналған «Қазақ тілі» пәніненжаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады. Ұзақ мерзімді жоспарда барлық сынып бойынша әр тарауда қамтылуы тиіс оқу мақсаттарының көлемі белгіленген.
  2. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімшелер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Жалпы орта білім беру деңгейінің қазақтілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік «Абай мектептерінің»10-11-сыныптарына арналған «Қазақ тілі» оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасына қосымша

Жалпы орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік «Абай мектептерінің» 10-11-сыныптарына арналған «Қазақ тілі» пәніненжаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша ұзақ мерзімді жоспар (оқыту қазақ тілінде)

  • 10-сынып:

 

Лексикалық бөлім Әдеби тіл нормалары Білім алу әрекетінің түрлері Білім алушылар білуге тиісті оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Фонетика/Фонология

Қазақ тілінің дыбыс жүйесі (А.Байтұрсынұлы,

Ә.Жүнісбек, С.Мырзабеков және басқа да ғалымдардың еңбектерінен алынған мәтіндер)

1.1 Фонетиканың/ Фонологияның зерттеу нысаны

1.2 Интонология

1.3 Қазақ тілінің әліпбиі

1.4 А.Байтұрсынұлы жасаған әліпби

1.5 Дыбыс. Дыбыстың түрлері

1.6 Дауысты дыбыстар

1.7 Қазақ тілінің сингармонизм заңы және оның түрлері

1.8 Дауыссыз дыбыстар

1.9 Сөз ішіндегі дыбыстық өзгерістер заңдылығы

1.10 Диссимиляция құбылысы

1.11 Фонетикалық талдау жасау

1.12 Фонологиялық талдау жасау

Мәтінтану

10.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, ойды жалғастыру;

10.1.1.4 әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді талдау;

10.1.2.1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді анықтау

Мәтінтудыру

10.2.1.1  көркем мәтін стилінің талаптарын сақтап, күрделі жоспар бойынша берілген тақырыпта шығарма жазу;

10.2.2.1 іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін игеру

Лексика-грамматикалық норма 10.3.1.1 дыбыстың жіктелімін, жасалуын, буын түрлерін, буын үндесімін, тасымал тәртібін, сөйлеудегі ырғақты топтарды, сөз ішіндегі және сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді, интонацияның құрамдас бөліктерін анықтау, фонетика-фонологиялық талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 10.3.2.3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын орнықтыру
2. Лексика. Фразеология

Сөзтану ғылымы

(Ғ. Қалиев, Ә.Болғанбаев,І.Кеңесбаев,К.Аханов,Н.Уәлиұлы,Б.Сағындықұлы,Г.Смағұлова сияқты ғалымдардың еңбектерінен алынған лексикаға қатысты мәтіндер)

2.1. Тарихи лексикология: этимология

2.2Ономасиология

2.3 Ономастика: антропонимика және топонимика

2.4 Семасиология

2.5 Фразеология

2.6 Фразеологизмдердің стильдік ерекшеліктері

2.7 Лексикография

2.8 Лексикологияның грамматикамен байланысы

2.9 Лексикологияның фонетикамен байланысы

2.10 Лексикалық талдау

 

Мәтінтану

10.1.1.2 мәтіннен автор позициясын және жалпы ақпаратты талқылау сұрақтары арқылы анықтау;

10.1.1.5 мәтіндегі қорытынды бөлімнің орнына өз біліміне сүйеніп қорытынды жасау;

10.1.2.3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін ажырату

Мәтінтудыру

10.2.1.2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру;

10.2.3.1 публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын қалыптастыру: тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын қалыптастыру

Лексика-грамматикалық норма 10.3.1.2 сөздердің тура, туынды мағынасын, тіркесу сипатын, қолданылу аясы мен стильдік қызметін көрсете отырып, толық лексикалық талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 10.3.2.1 қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау
2-тоқсан
3. Сөз таптары
Сөз топтары емес, сөз таптары (сөз таптарының сандық және сапалық ерекшеліктері туралы мәтіндер)

3.1 Сөз таптары туралы түсінік

3.2 А.Байтұрсынұлының сөз таптарына қатысты терминдері

3.3 Сөздерді сөз таптарына топтастыру принциптері

3.4 Сөз таптарының морфологиялық белгілері

3.5 Сөз таптарының синтаксистік белгілері

3.6 Атауыш сөздер (есімдер мен етістіктер)

3.7 Көмекші сөздер (шылаулар, одағай сөздер, модаль сөздер)

 

Мәтінтану

10.1.1.3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу;

10.1.2.2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін,жазылу мақсатын анықтау

Мәтінтудыру

10.2.1.3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын игеру;

10.2.4.1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын қалыптастыру

Лексика-грамматикалық норма 10.3.1.2 сөздердің тура, туынды мағынасын, тіркесу сипатын, қолданылу аясы мен стильдік қызметін көрсете отырып, толық лексикалық талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 10.3.2.2 жазбаша мәтін тудыру кезінде сөйлем ішіндегі және сөйлем соңындағы тыныс белгілерді қоюдағы ұстанымдарды (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сақтай білу
4. Сөзжасам
Сөз қалай жасалады? (Н.Оралбаева, А.Салқынбай секілді ғалымдардың еңбектерінен сөзжасамға қатысты мәтіндер)

4.1 Сөз жасаудың тәсілдері

4.2. Сөз жасаушы тілдік элементтер

4.3. Сөзжасамдық типтер мен тізбектер

4.4 Сөзжасам үлгілері

4.5 Туынды сөздер және олардың түрлері

4.6 Сөзжасамдық заңдылықтар

4.7 Сөзжасамдық мағына

4.8 Сөзжасамның сөз таптарына қатысы

4.9 Қазақ тілінің сөзжасам жүйесі

4.10 Сөзжасамдық талдау

Мәтінтану

10.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, ойды жалғастыру;

10.1.1.3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу;

10.1.2.2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын анықтау

Мәтінтудыру

10.2.1.4 сәлемдесу, қарату, танысу, өтініш айту, рұқсат сұрау, шақыру, кешірім сұрау, алғыс айту, қоштасу кезінде ұлттық этикет талаптарын сақтау;

10.2.2.2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды қалыптастыру

Лексика-грамматикалық норма 10.3.1.3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 10.3.2.1 қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау
3-тоқсан
5. Зат есім. Есімдік

Сөз қалай түрленеді?

(А. Байтұрсынұлы, А.Ысқақов, С.Исаев, Ы.Мамановсекілді ғалымдардың еңбектерінен алынған мәтіндер)

5.1 Зат есімнің жасалу жолдары

5.2 Зат есімнің түрлену жүйелері

5.3 Зат есімдердің лексика-семантикалық сипаттамасы

5. 4 Деректі және дерексіз зат есімдер

5.5 Зат есімнің морфологиялық белгілері

5.6 Зат есімнің синтаксистік қызметі

5.7 Есімдіктер. Есімдіктің лексика-семантикалық сипаты

5.8 Есімдіктің морфологиялық ерекшеліктері

5.9 Есімдіктің синтаксистік қызметі

5.10 Морфологиялық талдау

Мәтінтану

10.1.1.2 мәтіннен автор позициясын және жалпы ақпаратты талқылау сұрақтары арқылы анықтау;

10.1.1.5 мәтіндегі қорытынды бөлімнің орнына өз біліміне сүйеніп қорытынды жасау;

10.1.2.3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін ажырату

Мәтінтудыру

10.2.1.5 өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын білу;

10.2.3.2 қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын қалыптастыру

Лексика-грамматикалық норма 10.3.1.3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 10.3.2.3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын орнықтыру
6. Сын есім. Сан есім
Заттың сыны мен саны (сын есім мен сан есімді зерттеген ғалымдардың  мәтіндерінен үзінділер)

6.1 Сан есімнің лексика-семантикалық ерекшеліктері

6.2 Сан есімнің сөзжасамы

6.3 Сан есімнің мағыналық түрлері

6.4 Сан есімнің синтаксистік қызметі

6.5 Семантикалық тәсіл бойынша туатын сын есімдер

6.6 Синтетикалық тәсіл арқылы туатын сын есімдер

6.7 Сын есімнің морфологиялық құрылымы

6.8 Күрделі сын есімдер

6.9 Сын есімнің шырай категориясы

6.10 Сын есімнің синтаксистікқызметі

6.11 Морфологиялық талдау

Мәтінтану

10.1.1.4

әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді талдау;

10.1.2.1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді анықтау;

10.1.2.2  әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын анықтау

Мәтінтудыру

10.2.1.1  көркем мәтін стилінің талаптарын сақтап, күрделі жоспар бойынша берілген тақырыпта шығарма жазу;

10.2.2.2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды қалыптастыру

Лексика-грамматикалық норма 10.3.1.3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 10.3.2.2 жазбаша мәтін тудыру кезінде сөйлем ішіндегі және сөйлем соңындағы тыныс белгілерді қоюдағы ұстанымдарды (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сақтай білу
7. Етістік
Түрленімге бай сөз табы (етістікті зерттеген ғалымдардың еңбектерінен үзінділер)

7.1 Етістіктің жіктелу ерекшеліктері

7.2 Салттық және сабақтылық категориясы

7.3 Етіс категориясы

7.4 Шақ категориясы

7.5 Рай категориясы

7.6 Есімшелеркатегориясы

7.7 Көсемшелер категориясы

7.8  Амалдың өту сипаты категориясы

7.9 Етістіктің сөйлемдегі қызметі

7.10 Морфологиялық талдау

Мәтінтану

10.1.1.1 мәтін үзінділері бойынша болжам жасау, ойды жалғастыру;

10.1.1.3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат  берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу;

10.1.2.1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді анықтау

Мәтінтудыру

10.2.1.2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын қалыптастыру;

10.2.4.1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын қалыптастыру

Лексика-грамматикалық норма 10.3.1.3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 10.3.2.1 қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау
4-тоқсан
8.Үстеу
Мағынаны қалай толықтырамыз? (үстеуді зерттеген ғалымдардың еңбектерінен алынған мәтіндер)

8.1 Үстеудің лексика-грамматикалық топтары: мезгіл және мекен үстеулері

8.2 Мөлшер және сын-қимыл үстеулері

8.3 Күшейткіш үстеулер

8.4 Мақсат үстеулері

8.5 Себеп-салдар үстеулері

8.6 Үстеулердің сөйлем мүшесі қызметінде жұмсалуы

8.7 Үстеулердің басқа сөз таптарымен тіркесу дәрежесі

8.8 Үстеулердің сөйлемдегі қызметі

8.9 Морфологиялық талдау

Мәтінтану

10.1.1.2 мәтіннен автор позициясын және жалпы ақпаратты талқылау сұрақтары арқылы анықтау;

10.1.1.5 мәтіндегі қорытынды бөлімнің орнына өз біліміне сүйеніп қорытынды жасау;

10.1.2.3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін ажырату

Мәтінтудыру

10.2.1.3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын игеру;

10.2.2.1 іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін игеру

Лексика-грамматикалық норма 10.3.1.3 сөздің морфемдік құрамын, негізгі немесе туынды түбір екенін, сөзжасамдық тәсілін (синтетикалық, аналитикалық), грамматикалық мағыналарын көрсете отырып, сөзжасамдық-морфологиялық талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 10.3.2.3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын орнықтыру
9. Шылау, еліктеу, одағай сөздер

Сөйлемдегі көмекшілер мен оқшаулар (шылау, оқшау, еліктеу сөздерді зерттеген ғалымдардың еңбектерінен алынған мәтіндер)

 

9.1 Жалғаулықтар: ыңғайластық жалғаулықтар

9.2 Қарсылық мәнді жалғаулықтар

9.3 Талғау мәнді жалғаулықтар
9.4 Себеп мәнді жалғаулықтар

9.5 Салдар мәнді жалғаулықтар

9.6 Шарт мәнді жалғаулықтар

9.7 Септеуліктер

9.8 Демеуліктер

9.9 Еліктеу сөздер

9.10 Одағай

10.11 Морфологиялық талдау

Мәтінтану

10.1.1.4

әртүрлі графиктік мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, шартты белгі) мәліметтерді талдау;

10.1.2.2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын анықтау

Мәтінтудыру

10.2.1.4 сәлемдесу, қарату, танысу, өтініш айту, рұқсат сұрау, шақыру, кешірім сұрау, алғыс айту, қоштасу кезінде ұлттық этикет талаптарын сақтау;

10.2.3.2 қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын қалыптастыру

Лексика-грамматикалық норма 10.3.1.1 дыбыстың жіктелімін, жасалуын, буын түрлерін, буын үндесімін, тасымал тәртібін, сөйлеудегі ырғақты топтарды, сөз ішіндегі және сөз арасындағы дыбыстық өзгерістерді, интонацияның құрамдас бөліктерін анықтау, фонетика-фонологиялық талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 10.3.2.1 қосымшалар мен шылауларды үндестік заңына сай жазу, ықшамдалған, кіріккен, біріккен, тіркескен сөздердің емлесін сақтау

 

  • 11-сынып:

 

Лексикалық бөлім Әдеби тіл нормалары Білім алу әрекетінің түрлері Білім алушылар білуге тиісті оқу мақсаттары
1-тоқсан
1. Сөз тіркесі синтаксисі
Синтаксистік қатынастар (М.Балақаев, Т.Сайрамбаев, Ә.Әбілақов еңбектерінен алынған мәтіндер)

1.1 Тұрақты тіркес

1.2 Түйдекті тіркестер

1.3 Сөз тіркестерінің байланысу тәсілдері мен тұлғалары

1.4 Сөз тіркесінің құрылысы

1.5 Аналитикалық байланыс

1.6 Синтетикалық байланыс

1.7 Есімді және етістікті сөз тіркестері

1.8 Қабыса байланысқан сөз тіркестері

1.9 Меңгеріле байланысқан сөз тіркестері

1.10 Матаса байланысқан сөз тіркестері

1.11 Жанаса байланысқан сөз тіркестері

1.12 Үстеулер қатысқан есімді тіркестер

1.13 Көсемшелі сөз тіркестері

Мәтінтану

11.1.1.1 мәтін бойынша өз көзқарастарын айту, өз көзқарастарын дәлелдеу үшін дұрыс қорытынды шығару;

11.1.1.3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, редакциялау;

11.1.2.2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын салыстыру

Мәтінтудыру

11.2.1.1 күрделі жоспар бойынша берілген талаптарға шығарма жазу кезінде жоспар жүйесін сақтау және шығарманы дұрыс қорытындылау;

11.2.2.1 іскери этикетті, ділмарлықты, қозғалу әрекеттерін әсерлі сөйлеу мен үйлестіру арқылы тыңдаушыны тарту тәсілдерін жетілдіру

Лексика-грамматика-лық норма 11.3.1.3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 11.3.2.1 қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің, игерілген/игерілмеген кірме сөздер мен бейүндес сөздердің емлесін білу
2. Жай сөйлем синтаксисі
Сөйлем (жай сөйлем синтаксисі мамандарының еңбектерінен алынған мәтіндер)

2.1 Белгілі жақты сөйлем

2.2 Белгісіз жақты сөйлем

2.3 Жалпылама жақты сөйлем

2.4 Жақсыз сөйлемдер

2.5 Етістікті және есімді жақсыз сөйлемдер

2.6 Субъектінің қалып-күйін білдіретін жақсыз сөйлемдер

2.7 Модальді жақсыз сөйлемдер

2.8 Номинативті сөйлемдер

2.9 Сілтеу мәнді сөйлемдер

2.10 Жорамалдау, болжау мәнді ситуативтік сөйлемдер

Мәтінтану

11.1.1.2 оқиғалар, идеялар, құндылықтар, деректер арасындағы байланысты проблемалық сұрақтар арқылы анықтау;

11.1.1.5 мәтінде көтерілген мәселенің (саяси-қоғамдық, тәрбиелік) маңыздылығын анықтап, баға беру;

11.1.2.3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін салыстыру

Мәтінтудыру

11.2.1.2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын жетілдіру;

11.2.3.1 публицисти-калық стиль ерек-шеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын дамыту:тыңдаушы-ның назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын жетілдіру

Лексика-грамматикалық норма 11.3.1.3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 11.3.2.1 қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің, игерілген/игерілмеген кірме сөздер мен бейүндес сөздердің емлесін білу
2-тоқсан
3. Құрмалас сөйлем синтаксисі
Күрделі ойды білдіретін құрылымдар (құрмалас сөйлем синтаксисі мамандарының еңбектерінен алынған мәтіндер)

3.1 Құрмалас сөйлемнің қалыптасу жолдары мен өзіндік белгілері

3.2 Құрмалас сөйлемнің жай сөйлемнен өзгешелігі

3.3 Құрмалас сөйлемнің құрылымы және компоненттерінің орналасу тәртібі

3.4 Құрмалас сөйлемнің түрлері. Салалас құрмалас сөйлем. Ыңғайлас салалас құрмалас

3.5 Қарсылықты салалас құрмалас

3.6 Себеп-салдар салалас құрмалас

3.7 Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлем

3.8 Талғаулы салалас құрмалас

3.9 Кезектес салалас құрмалас

3.10 Көп құрамды салалас құрмалас сөйлем

Мәтінтану

11.1.1.4 әртүрлі формадағы мәтіндердегі оқиғалар мен құбылыстардың уақытша және себеп-салдарлық өзара байланысын анықтау;

11.1.2.1  мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру

Мәтінтудыру

11.2.1.3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын жетілдіру;

11.2.4.1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын жетілдіру

Лексика-грамматика-лық норма 11.3.1.3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 11.3.2.2 сөйлем соңында, сөйлем ішінде қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді пунктуациялық ұстанымдарға (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сай қоя білу
4. Сабақтас құрмалас сөйлем
Тілдегі сабақтаса байланыс (бір-біріне бағына байланысқан сабақтас сөйлемдер мен сөз тіркестеріне қатысты мәтіндер)

4.1 Көсемше, есімше, шартты рай арқылы жасалған сабақтас құрмалас сөйлемдер

4.2 Мезгіл бағыныңқылы сабақтас

4.3 Шартты бағыныңқылысабақтас

4.4 Қарсылықты бағыныңқылы сабақтас
4.5 Салыстырмалы бағыныңқылы сабақтас

4.6. Себеп бағыныңқылы сабақтас

4.7 Қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас

4.8 Мақсат бағыныңқылы сабақтас

4.9 Көп бағыныңқылы сабақтас

Мәтінтану

11.1.1.1 мәтін бойынша өз көзқарастарын айту, өз көзқарастарын дәлелдеу үшін дұрыс қорытынды шығару;

11.1.1.4 әртүрлі формадағы мәтіндердегі оқиғалар мен құбылыстардың уақытша және себеп-салдарлық өзара байланысын анықтау;

11.1.2.2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын салыстыру

Мәтінтудыру

11.2.1.4 әлеуметтік-тұрмыстық қатынас (тілек айту, бата беру, құттықтау, көңіл айту, қолдау көрсету және т.б.) кезінде ұлттық тілде қалыптасқан шаблондарды сақтау;

11.2.2.2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды жетілдіру

Лексика-грамматика-лық норма 11.3.1.3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 11.3.2.2 сөйлем соңында, сөйлем ішінде қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді пунктуациялық ұстанымдарға (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сай қоя білу
3-тоқсан
5. Төл сөз бен төлеу сөз
Қысқа әңгіме шеберлері (қысқа әңгіме шеберлерінің шығармаларынан алынған мәтіндер)

5.1. Төл сөздің құрылымдық мазмұны

5.2. Төлеу сөздің түрлері (тәуелді сөз, ұсынылған сөз)

5.3 Төл сөз бен төлеу сөздің айырмашылықтары мен ұқсастықтары

5.4 Төл сөзді төлеу сөзге айналдырғанда кездесетін ерекшеліктер

5.5 Хабарлы сөйлемді төлеу сөзге айналдыру

5.6 Сұраулы сөйлемді төлеу сөзге айналдыру

5.7 Диалог

5.8 Төл сөз бен автор сөзінің тыныс белгілері

Мәтінтану

11.1.1.2 оқиғалар, идеялар, құндылықтар, деректер арасындағы байланысты проблемалық сұрақтар арқылы анықтау;

11.1.1.5 мәтінде көтерілген мәселенің (саяси-қоғамдық, тәрбиелік) маңыздылығын анықтап, баға беру;

11.1.2.3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін салыстыру

Мәтінтудыру

11.2.1.5 өлең оқу, монолог айту, диалогқа түсу кезінде сөз сазын және бейвербалды құралдарды пайдалану талаптарын жетілдіру;

11.2.3.2  қоғамдағы өзекті мәселелер бойынша материалдарды талдап, жинақы мәтін, сөйлейтін сөзге тезис және эссе жазу, сұхбат алу үшін сұрақтар құрастыру дағдыларын жетілдіру

Лексика-грамматикалық норма 11.3.1.3 сөйлемдердің айтылу мақсатын, түрлерін, құрылысын, сөз ішіндегі байланысу түрлері мен тәсілдерін, сөйлем мүшелерін, құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің байланысу тәсілдерін, тыныс белгілерін анықтай отырып, толық синтаксистік талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 11.3.2.2 сөйлем соңында, сөйлем ішінде қабаттаса қойылатын тыныс белгілерді пунктуациялық ұстанымдарға (мағыналық, грамматикалық, интонациялық) сай қоя білу
6. Мемлекеттік тілдің қоғамдағы қызметі
Қазақ тілі – Қазақстан Республикасының мемлкеттік тілі (мемлекеттік тілдің ахуалына байланысты әлеуметтік зерттеулер, тіл ахуалына қатысты БАҚ мақалалары)

6.1 Қазақ тілі – Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі

6.2 Қазақстан Республикасындағы тіл саясаты

6.3 Тіл және мәдениет

6.4 Тіл және тарих

6.5 Мемлекеттік тіл және БАҚ

6.6 Әлеуметтік лингвистикалық зерттеулер

6.7 Мемлекеттік тілдің құқықтық негізі

6.8 Мемлекеттік тілдің дамуына латын әліпбиінің әсері

Мәтінтану

11.1.1.3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, редакциялау;

11.1.2.1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру

Мәтінтудыру

11.2.1.3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын жетілдіру;

11.2.3.1 публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын дамыту: тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын жетілдіру

Лексика-грамматикалық норма 11.3.1.1 әр стильге тән лексика-грамматикалық ерекшеліктерді анықтай отырып, сөйлемдерді фонологиялық- ырғақтық топтарға бөліп, айтылуы бойынша өрнектеп, ішіндегі дыбыстық өзгерістерді анықтау
    Айтылым-жазылым нормалары 11.3.2.3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру
7. Қазақ тіліндегі функционалдық стильдер

Ауызекі сөйлеу және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндер (ауызекі сөйлеу және көркем әдебиет стилінен алынған мәтіндер)

 

7.1 Ауызекі сөйлеу стилі. Ауызекі сөйлеу стилінің лингвистикалық белгілері

7.2 Ауызекі сөйлеу стилінің лексикасы

7.3 Ауызекі сөйлеу стилінің морфологиясы

7.4 Ауызекі сөйлеу стилінің синтаксисі

7.5 Көркем әдебиет стилі

7.6 Көркем әдебиет стилінің лексикасы

7.7 Көркем әдебиет стилінің қолданылу аясы

7.8 Көркем әдебиет стилінің ерекшеліктері

7.9 Жазушы стилі

Мәтінтану

11.1.1.1 мәтін бойынша өз көзқарастарын айту, өз көзқарастарын дәлелдеу үшін дұрыс қорытынды шығару;

11.1.1.5 мәтінде көтерілген мәселенің (саяси-қоғамдық, тәрбиелік) маңыздылығын анықтап, баға беру;

11.1.2.3 әр стильдің өзіне тән тілдік (лексика-грамматикалық) ерекшеліктерін салыстыру

Мәтінтудыру

11.2.1.2 көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын жетілдіру;

11.2.1.3 ауызекі сөйлеу стилінің элементтері бар әңгіме жанрында мәтін жазу дағдыларын жетілдіру

Лексика-грамматикалық норма 11.3.1.1 әр стильге тән лексика-грамматикалық ерекшеліктерді анықтай отырып, сөйлемдерді фонологиялық- ырғақтық топтарға бөліп, айтылуы бойынша өрнектеп, ішіндегі дыбыстық өзгерістерді анықтау
    Айтылым-жазылым нормалары

11.3.2.1 қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің, игерілген/игерілмеген кірме сөздер мен бейүндес сөздердің емлесін білу;

11.3.2.3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру

4-тоқсан
8. Ғылыми стиль
Ғылыми стильдің қалыптасу тарихы (білім, ғылым, инновация тақырыбындағы ғылыми мәтіндер)

8.1 Ғылыми стильдің лексикасы

8.2 Ғылыми стильдің қолданылу аясы

8.3 Ғылыми стильдің мақсаты

8.4 Ғылыми стильдің стильдік сипаттары

8.5 Ғылыми стильдің тілдік амал-тәсілдері

8.6 Ғылыми стильдің лингвистикалық белгілері

8.7 Ғылыми шығармалар түрлері

8.8 Ғылыми терминологияның элементтері

Мәтінтану

11.1.1.2 оқиғалар, идеялар, құндылықтар, деректер арасындағы байланысты проблемалық сұрақтар арқылы анықтау;

11.1.1.4 әртүрлі формадағы мәтіндердегі оқиғалар мен құбылыстардың уақытша және себеп-салдарлық өзара байланысын анықтау;

11.1.2.1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру

Мәтінтудыру

11.2.1.2көркем әдебиетке жататын жанрларда (поэзия, проза, эссе, новелла) мәтін тудыру дағдыларын жетілдіру;

11.2.4.1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын жетілдіру

Лексика-грамматикалық норма 11.3.1.2 мәтіннің стилін, жанрын, қолдану аясын, лексика-грамматикалық ерекшеліктерін көрсетіп, ондағы сөздерге толық лексикалық талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 11.3.2.3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру
9. Терминдер және кірме сөздер
Қазақ тіл білімінің терминдер жүйесі (А.Байтұрсынұлы, Ө.Айтбайұлы, Ш.Құрманбайұлығылыми сияқты ғалымдардыі еңбектерінен алынған мәтіндер)

9.1 Тіл білімі терминдері

9.2 Терминдердің құрылымы мен лексика-грамматикалық ерекшеліктері

9.3 Терминдер жасаудың негізгі принциптер

9.4 Өзге тілдерден аударылып енген терминдер

9.5 Аударылмай енген терминдер

9.6 Терминнің тілдік сипаты

9.7 Халықаралық терминдер

9.8 Терминге қойылатын талаптар

Мәтінтану

11.1.1.3 ойын (автордың көзқарасы мен ақпарат берілген тұстарын) дұрыс жүйелеп, логикалық және стильдік түзетулер енгізу, редакциялау;

11.1.2.2 әр стильге тән жанрларды білу, ажырату, құрылымын, типтік ерекшеліктерін, жазылу мақсатын салыстыру

Мәтінтудыру 11.2.1.1 күрделі жоспар бойынша берілген талаптарға шығарма жазу кезінде жоспар жүйесін сақтау және шығарманы дұрыс қорытындылау;11.2.4.1 ғылыми стильдің қолдану аясын, стильдік сипатын және тілдік ерекшеліктерін сақтап, ғылыми жұмыстар жазу, слайдтар дайындау және оларды көпшілік алдында қорғау дағдыларын жетілдіру
Лексика-грамматикалық норма 11.3.1.2 мәтіннің стилін, жанрын, қолдану аясын, лексика-грамматикалық ерекшеліктерін көрсетіп, ондағы сөздерге толық лексикалық талдау жасау
    Айтылым-жазылым нормалары 11.3.2.1 қазақ тілінің орфографиялық ережелеріне сүйеніп бас әріптің, игерілген/игерілмеген кірме сөздер мен бейүндес сөздердің емлесін білу
10. Ресми іс-қағаздар стилінің тілі. Публицистикалық стиль
Бұқаралық ақпарат құралдары (Тіл мәселесін көтерген публицистикалық мәтіндер)

10.1 Ресми іс-қағаздар стилінің қолданылу аясы

10.2 Ресми іс-қағаздар стиліндегі стандарт тілдік бірліктер

10.3 Публицистикалық стиль. Түрлері. Мақсаты

10.4 Публицистикалық стильдің қолданылу аясы

10.5 Публицистикалық стильдің лексикасы

10.6 Публицистикалық стильдің негізгі қызметтері

10.7 Публицистикалық стильдің экстралингвистикалық сипаты

10.8 Публицистикалық стиль және орфоэпиялық норма

10.9 Публицистикалық стиль. Шешендік сөздер

Мәтінтану

11.1.1.5 мәтінде көтерілген мәселенің (саяси-қоғамдық, тәрбиелік) маңыздылығын анықтап, баға беру;

11.1.2.1 мәтіннің стилін ажырата білу, әр стильге тән жалпы ерекшеліктерді салыстыру

Мәтінтудыру

11.2.2.2 ресми стильдің өмірге қажетті үлгілерін талапқа сай жазуды жетілдіру;

11.2.3.1 публицистикалық стиль ерекшеліктерін сақтап, көпшілік алдында сөйлеу техникасын дамыту, тыңдаушының назарын аударту, аудиториямен байланыс, үйлесімді қозғалыс, өзіне деген сенімділік дағдыларын жетілдіру

    Лексика-грамматикалық норма 11.3.1.1 әр стильге тән лексика-грамматикалық ерекшеліктерді анықтай отырып, сөйлемдерді фонологиялық- ырғақтық топтарға бөліп, айтылуы бойынша өрнектеп, ішіндегі дыбыстық өзгерістерді анықтау
    Айтылым-жазылым нормалары 11.3.2.3 айтылым кезінде сөзді сазына келтіріп, лебізді ырғақты топтарға бөліп, сөз ішіндегі және сөз арасындағы өзгерістерді сақтап айту дағдыларын жетілдіру

 

 

 

 

 

 

 

 

Меню